लोणार सरोवर हे महाराष्ट्रातील बुलढाणा जिल्ह्यात वसलेले एक खाऱ्या पाण्याच्या सरोवर आहे. हे सरोवर जगातील एकमेव खाऱ्या पाण्याच्या सरोवर आहे जे खडकाळ मैदानावर आहे. लोणार सरोवराचे पाणी पिण्यासाठी योग्य नाही, परंतु हे एक महत्त्वाचे जैवविविधता केंद्र आहे.

लोणार सरोवराची निर्मिती 50,000 वर्षांपूर्वी एका उल्कापातात झाली होती. या उल्कापाताने 1.8 किलोमीटर लांब आणि 1.2 किलोमीटर रुंद खडकाळ खड्डा तयार केला, ज्यात पाणी साठले आणि लोणार सरोवर तयार झाले.

लोणार सरोवराचे पाणी खारट आहे कारण त्यात हायड्रोजन सल्फाइड, मॅग्नेशियम सल्फेट आणि सोडियम क्लोराइड यासारख्या खनिजांची उच्च पातळी आहे. सरोवराच्या तळाशी मृत जीवांचे अवशेष सापडतात, ज्यात जीवाश्म, प्रॉटोझोआ आणि शैवाल यांचा समावेश आहे.

लोणार सरोवर हे एक महत्त्वाचे जैवविविधता केंद्र आहे. येथे अनेक दुर्मिळ आणि धोक्यात असलेल्या प्रजाती आढळतात. यामध्ये व्हेनेझुएला व्हेनेटी, काळा पक्षी, थोडीशी पतंग आणि लोणार कासव यांचा समावेश होतो.

लोणार सरोवर हे एक लोकप्रिय पर्यटन स्थळ आहे. येथे येणारे पर्यटक सरोवराचे सौंदर्य, जैवविविधता आणि त्याच्या ऐतिहासिक महत्त्वाचा आनंद घेतात.

लोणार सरोवराची पर्यटन स्थळ म्हणून काही वैशिष्ट्ये खालीलप्रमाणे आहेत:

• सरोवराचे नैसर्गिक सौंदर्य: लोणार सरोवर हे त्याच्या नैसर्गिक सौंदर्यासाठी प्रसिद्ध आहे. सरोवराच्या काठावर खडकाळ खड्डा आणि सरोवराचे खारट पाणी हे एक अनोखे दृश्य आहे.
• जैवविविधता: लोणार सरोवर हे एक महत्त्वाचे जैवविविधता केंद्र आहे. येथे अनेक दुर्मिळ आणि धोक्यात असलेल्या प्रजाती आढळतात.
• ऐतिहासिक महत्त्व: लोणार सरोवराची निर्मिती 50,000 वर्षांपूर्वी एका उल्कापातात झाली होती. यामुळे सरोवराला एक ऐतिहासिक महत्त्व प्राप्त झाले आहे.

लोणार सरोवराला भेट देण्यासाठी सर्वोत्तम वेळ ऑक्टोबर ते मे दरम्यान आहे. या काळात हवामान कोरडे आणि आनंददायी असते.

लोणार सरोवराला भेट देण्यासाठी खालील मार्ग आहेत:

• रस्ता: लोणार सरोवर हे मुंबईपासून 300 किलोमीटर, पुण्यापासून 200 किलोमीटर आणि नागपूरपासून 100 किलोमीटर अंतरावर आहे. सरोवराला भेट देण्यासाठी आपण खाजगी वाहन किंवा बसने प्रवास करू शकता.
• रेल्वे: लोणार सरोवर हे बुलढाणा रेल्वे स्थानकापासून 25 किलोमीटर अंतरावर आहे. बुलढाणा रेल्वे स्थानकावर अनेक गाड्या थांबतात.
• विमान: लोणार सरोवर हे नागपूर विमानतळापासून 100 किलोमीटर अंतरावर आहे. नागपूर विमानतळावरून तुम्ही टॅक्सी किंवा बसने लोणार सरोवराला जाऊ शकता.